Wat is pijn ?

Wat is pijn ? Dat lijkt een eenvoudige vraag, iedereen weet wat pijn is! Toch is het niet zo eenvoudig, probeer het maar eens te beschrijven. Hoe voelt tandpijn precies ? Of een verwonding door een ongelukje in de keuken ?

De IASP, een internationale organisatie van pijnspecialisten, heeft de volgende definitie bedacht: “pijn is een onplezierige gevoels- en/of emotionele waarneming die beschreven kan worden in termen van (dreigende) beschadiging van weefsels”. Die beschrijving van pijn geeft ook gelijk de functie van pijn aan. Pijn is de alarmcentrale van het lichaam. We voelen pijn als er iets in het lichaam kapot dreigt te gaan, het is een waarschuwing.

Maar toch klopt de definitie van de IASP niet helemaal, soms is er pijn zonder aanwijsbare oorzaak. Soms is de schade al lang gerepareerd en blijft de pijn aanwezig. Maar inderdaad, we weten allemaal wat pijn  is. Daarom nemen we aan dat iemand pijn heeft als hij zegt dat hij pijn heeft. Dat is de meest praktische definitie en voor de pijnspecialist de enig werkbare.

Een pijnprikkel volgt een route door ons zenuwstelsel, voordat we de pijn gewaar worden in de hersenen. Die geleiding van de pijnprikkel, via de zenuwen naar het ruggenmerg en vervolgens de hersenen is een complex proces. In het ruggenmerg vinden we schakelstations die verdere doorgifte van de pijn regelen. Er zijn niet alleen zenuwbanen van het ruggenmerg naar de hersenen, maar ook afdalende banen. De geleiding van de pijnprikkel wordt beïnvloed door remmende en stimulerende banen. Bij chronische pijnsyndromen treed er een verstoring in deze regelmechanismen op. Hierdoor is chronische pijn een ziekte op zich, waarbij er een verstoring is in de functie van het zenuwstelsel.

Maar zo als de definitie van de IASP al aangeeft er is meer dan alleen een gevoelswaarneming. Pijn is ook een emotionele waarneming. Pijn en zeker chronische pijn, heeft invloed op de psychische gesteldheid. Naast de gewaarwording van pijn, is er ook pijnbeleving. Pijn beperkt. Pijn beïnvloed het gedrag en heeft daarom ook sociale consequenties. Sommige dingen die vanzelfsprekend waren, gaan niet meer. Pijn beïnvloed de interactie met familie en vrienden, de mogelijkheden op het werk. Pijn kan een grote impact op alle aspecten van iemands leven hebben.